Od czego zależy celność ?
Dawniej na dobrego strzelca mówiono „sokole oko” lub „ten to ma dobre oko” odnosząc się do młodego i zdrowego wzroku. Dziś takie rozumowanie straciło już mocno na wartości. Bardzo często świetnymi strzelcami są zawodnicy mający powyżej 70 lat, którzy pomimo gorszych zdolności motorycznych, górują doświadczeniem. A to wszystko dzięki rozwojowi techniki optycznej i stosowaniu celowników optycznych wypierających podstawowe mechaniczne przyrządy celownicze.
Najbardziej rozpowszechnionymi przyrządami optycznymi są duże i ciężkie, ale bardzo precyzyjne lunety celownicze, montowane na broni długiej. Drugą grupą są niewielkie i lekkie, kompaktowe kolimatory i holografy, umożliwiające szybkie oraz precyzyjne namierzenie celu, zakończone oddaniem celnego strzału. Celowniki optyczne umożliwiają oddawanie celnych strzałów niezależnie od wieku oraz stanu wzroku strzelca, ponieważ eliminują potrzebę zgrywania muszki ze szczerbinką.
Celność zależy od bardzo wielu, często niezależnych od siebie czynników
Od umiejętności strzeleckich, możliwości psychomotorycznych, stanu zdrowia i aktualnej kondycji oraz doświadczenia strzelca, czy warunków w których odbywa się strzelanie. Kolejnym czynnikiem jest jakość sprzętu i amunicji.
Niżej zamieszczam podstawowy poradnik w dochodzeniu do opanowania sztuki celnego strzelania.
W rzeczywistości tzw. celność, czyli precyzja strzału, to wynik połączenia bardzo wielu czynników:
- Umiejętności, doświadczenia, stanu zdrowia i aktualnego samopoczucia a nawet komfortu oraz techniki strzelca.
- Warunków zewnętrznych (np. wiatru), opadów atmosferycznych, ciśnienia, wilgotności, warunków oświetleniowych.
- Jakości broni (karabinka, pistoletu) a zwłaszcza lufy, wraz z prawidłowo wykonaną komorą nabojową.
- Jakości przyrządów celowniczych oraz reszty wyposażenia i akcesoriów.
- indywidualnego doboru amunicji lub nawet własnoręcznej elaboracji do konkretnej broni a nawet do konkretnej lufy.
Podstawy techniki strzeleckiej — pierwsze kroki do celnych strzałów
W celu rozwoju umiejętności strzeleckich, należy zacząć od solidnych podstaw. Nawet najlepszy sprzęt nie pomoże, gdy zabraknie opanowania podstawowych zasad oraz wytrenowania prawidłowych technik strzeleckich. Dobra wiadomość jest taka, że wszystko można wyćwiczyć, krok po kroku. W tej części opiszę podstawy, będące fundamentem celnego strzelania.
Autor filmiku przedstawił tu fundamentalne zasady obowiązujące w strzelectwie https://www.youtube.com/watch?v=cNlHHfA8q38
Postawa strzelecka — przede wszystkim stabilność
Postawa strzelecka decyduje o tym, jak stabilnie będzie trzymana broń, przekładając się na precyzję oddawanych strzałów. Im stabilniejsza postawa, tym mniejsze będą drgania podczas oddawania strzału. Należy pamiętać o kilku kluczowych zasadach:
- Stopy powinny być rozstawione na szerokość barków lub nieco szerzej, ale nie za szeroko.
- Ciężar ciała rozłożony równomiernie w pozycji stojącej, lekko przesunięty do przodu, zwłaszcza przy broni palnej.
- Plecy proste, ale nie sztywne — należy zachować naturalną postawę, bez spinania mięśni grzbietu.
- Łokcie blisko ciała w pozycji stojącej, aby zapewnić lepszą stabilność – tu jednak zdania są podzielone, wygoda to podstawa.
- Broń trzymamy prosto, bez pochylania w prawo czy lewo.
Chwyt broni — pewnie, ale bez zbędnego napięcia i ściskania
Właściwy chwyt to kolejny filar celnego strzelania. Niezależnie od tego, czy trzymasz pistolet, czy karabinek, zasada jest ta sama: broń powinna być trzymana pewnie, ale bez nadmiernego ściskania.
- Dłoń powinna owijać się naturalnie wokół chwytu.
- Nie zaciskaj palców zbyt mocno — napięcie mięśni pogarsza precyzję.
- Palec wskazujący spoczywa obok spustu, dopóki nie celujesz i nie jesteś gotów do strzału.
- Pilnujemy aby nie pochylać broni na prawo lub lewo, broń zawsze trzymamy prosto.
Celowanie — opanuj pracę z muszką i szczerbinką
Celność zaczyna się od prawidłowego ustawienia przyrządów celowniczych. Klasyczna zasada mówi:
- Ostre powinny być przyrządy celownicze (muszka i szczerbinka), a cel może być lekko rozmyty.
- Linie muszki i szczerbinki powinny być idealnie wyrównane.
- Cel umieszczasz tak, aby znajdował się w centrum układu celowniczego.
- Broń podczas celowania powinna trzymać pion bez pochylania na prawo czy lewo.
Pamiętaj: Twoje oko nie jest w stanie ostrzyć na trzech punktach jednocześnie. Skup się na przyrządach celowniczych, cel może być nieco rozmazany.
Oddech — kontrola oddechu to absolutna podstawa precyzyjnego strzelectwa
Kontrola oddechu to często niedoceniany element, będący kluczowym w precyzyjnym strzelectwie długodystansowym. Należy wziąć spokojny wdech a jeżeli to możliwe, to nawet kilka stosunkowo głębokich i płynnych oddechów, celem dobrego natlenienia organizmu. Następnie należy spokojnie i płynnie wypuść całe powietrze, zatrzymując oddech w naturalnej pauzie pomiędzy oddechami i bez zbędnego pośpiechu oddać strzał. Strzał oddajemy tylko wtedy, gdy wypuścimy całe powietrze, jeszcze zanim zaczęliśmy nabierać kolejny wdech. To jest ten idealny moment na oddanie celnego strzału.
Przy dobrze natlenionym organizmie mamy wystarczająco dużo czasu na wzięcie kolejnego oddechu i oddanie celnego strzału. Dobrze wytrenowany strzelec, ma czas na precyzyjne celowanie do około 30 sekund pomiędzy oddechami a nawet i minutę. Jednak przeciętnie strzał pada po około 15 sekundach od wydechu. Trening natleniania organizmu a następnie wstrzymania wdechu to podstawa celnego strzelania. Oddawanie strzału pomiędzy uderzeniami serca, to jest zupełnie inna liga, nigdy nie próbowałem tego zgłębiać, więc nie będę tego opisywał.
Należy unikać strzelania w trakcie nabierania powietrza, lub przy pełnych płucach — to powoduje niestabilność i z reguły zmarnowany strzał.
Ściąganie spustu — spokojne i płynne, nie szarp lecz kontroluj
Prawidłowa praca na spuście decyduje o precyzji oddawanych strzałów.
Podstawowe zasady pracy na spuście:
- Należy unikać szarpania oraz nagłych ruchów — to najczęstsza przyczyna błędów strzeleckich.
- Palec powinien płynnie oraz równomiernie a przy tym spokojnie naciskać spust.
- Podczas ściągania spustu, należy nieprzerwanie utrzymywać linię celowania i wypionowanie broni do momentu oddania strzału.
Warto ten element bardzo dokładnie wytrenować na „sucho” w domowych warunkach. W tym samym czasie, można trenować zarówno postawę strzelecką, jak i oddech a także pracę na spuście. Wszystkie te trzy czynniki, niezależnie od siebie znacząco wpływają na celność. Na strzelnicy jest czas na strzelanie a nie na trening postawy strzeleckiej, oddechu czy pracy na spuście. Podczas realnego strzelania na publicznej strzelnicy, zazwyczaj dochodzi stres a i czasu często brakuje. Czas spędzony na strzelnicy zazwyczaj wiąże się z realnymi kosztami za czas spędzony na obiekcie, dojazdu do strzelnicy, amunicji itp.
Nie każdy trening trzeba przeprowadzać z użyciem realnej broni palnej na płatnym obiekcie
Do takiego „suchego” treningu warto wykorzystać tanią wiatrówkę o bardzo niskiej energii wylotowej śrutu, najlepiej tylko kilku dżuli. Tak żeby nie powodowała zbędnego hałasu, oraz żeby każdy dobrze wyciszony kulochwyt, bez problemu zatrzymywał śrut. Taki „suchy” trening, może odbywać się na osi o długości kilku metrów. To w zupełności wystarczy do wytrenowania właściwego posługiwania się z bronią. Należy przy tym pamiętać o zachowaniu wszelkich zasad bezpieczeństwa, oraz nieodbierania komfortu współmieszkańcom. Można też użyć „broni” ASG na plastikowe kulki, albo nawet plastikowej zabawki na strzałkę z przyssawką. Inną ciekawą opcją, jest użycie wiatrówki na CO2, ale bez załadowania kapsuły z gazem. Można dowolnie długo i bezkarnie naciskać na spust bez oddawania realnych strzałów, ale i bez uszkodznia sprzętu użytego do treningu.
Żeby zdać egzamin na prawo jazdy nie trzeba trenować na Ferrari, wystarczy Fiat Punto
Zasady są dokładnie takie same, i to niezależnie od sprzętu wykorzystywanego podczas treningu. Takie pozornie śmieszne akcesoria treningowe, umożliwiają bezpieczny i wygodny trening w mieszkaniu, nie stwarzając zagrożenia ani dyskomfortu dla innych domowników. Do wytrenowania prawidłowej postawy strzeleckiej, oddechu czy płynnej pracy na spuście, w zupełności nadaje się taka plastikowa zabawka. Warto taki trening przeprowadzać w osobnym pomieszczeniu, tak żeby nie narazić się na śmieszność i związane z tym komentarze ;). Przeniesienie wcześniej wytrenowanych oraz utrwalonych zachowań i umiejętności na realną broń, będzie bardzo proste i bezproblemowe w praktycznym wykorzystaniu strzeleckim. Prawdziwa broń strzelecka, czy zwykła zabawka, to tylko narzędzie, niewpływające na jakość wytrenowania i utrwalania tych kilku zasadniczych elementów.
Czas na dopieszczanie sprzętu
Kolejnym etapem w osiąganiu jak najlepszej precyzji oddawanych strzałów, będzie już dobór sprzętu i dopracowywanie amunicji oraz akcesoriów. O tym jednak napiszę w kolejnym artykule pt. klucz do precyzyjnego strzelectwa długodystansowego https://sp5mxf.com/klucz-do-precyzyjnego-strzelectwa-dlugodystansowego/